ΣΑΛΕΠΙ: ΕΝΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΡΟΦΗΜΑ

Καθώς μπαίνει ο χειμώνας και οι θερμοκρασίες κατεβαίνουν ολοένα και περισσότερο, πολλές γειτονιές της Αθήνας αλλά κυρίως της Θεσσαλονίκης ή άλλων πόλεων της Βόρειας Ελλάδος γεμίζουν με πλανόδιους πωλητές σαλεπιού.

Το σαλέπι υπήρξε ένα από τα αγαπημένα ροφήματα για τις παλαιότερες γενιές. Σήμερα εξακολουθεί να πωλείται με μεγάλη επιτυχία και διατηρεί τη διαχρονικότητά του, καθώς διαθέτει ευεργετικές ιδιότητες σε πολλούς τομείς.

Το σαλέπι ως άλευρο παρασκευάζεται από τους βολβούς του φυτού Ορχιδέα η Άρρην (Orchis mascula), οι οποίοι συλλέγονται τους καλοκαιρινούς μήνες, αποξηραίνονται και κονιορτοποιούνται. 

Το φυτό αυτό θεωρείται ένα σπάνιο είδος το οποίο φύεται και καλλιεργείται σε εδάφη Βαλκανικών χωρών και της Μέσης Ανατολής. Έχει μακρά παράδοση στην Ελλάδα αλλά και την Τουρκία.

Η παλαιότερη ονομασία του ήταν σερνικοβότανο και καταναλώθηκε ευρέως έως και τον 15^ο αιώνα, δηλαδή λίγο πριν αντικατασταθεί από ροφήματα όπως το τσάι και ο καφές.

Θρεπτικά συστατικά

Το σαλέπι περιέχει δύο σημαντικές ουσίες, την αραβίνη και την τραγακανθίνη που ανήκουν στην κατηγορία των υδρογονανθράκων. Ειδικότερα, η αραβίνη μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην καλύτερη διαχείριση της γλυκόζης στο αίμα και επομένως στην αντικατάσταση της ζάχαρης από αυτή ως γλυκαντική ουσία για τους διαβητικούς. Επιπλέον, δρα ως προβιωτκό ενισχύοντας τη λειτουργία των βακτηρίων του εντέρου.

Δύο ακόμη πολύ σημαντικά συστατικά του συγκεκριμένου ροφήματος είναι ο φώσφορος και το ασβέστιο. Τα δύο αυτά μέταλλα λειτουργούν ως δομικά υλικά στα οστά και επιδρούν ευεργετικά υπέρ της μυϊκής αντοχής. Επιπλέον, το ασβέστιο ενισχύει την πήξη αίματος ενώ ο φώσφορος  έχει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και επιδιόρθωση των ιστών και των κυττάρων.

Τέλος, σε αυτό περιέχεται μία κολλώδη ουσία, η βασσαρίνη, η οποία όταν βράσει με το νερό μετατρέπει το σαλέπι ως άριστο μαλακτικό για το βήχα, τις λοιμώξεις του αναπνευστικού αλλά και του στομάχου και του εντέρου. Επιπρόσθετα, το σαλέπι  τονώνει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως θερμαντικό αντί για άλλα αφεψήματα λόγω των μπαχαρικών που περιέχει.

 Έχει επίσης αφροδισιακές ιδιότητες οι οποίες εντείνονται χάρη στα μυρωδικά που προστίθενται όπως της πιπερόριζας, της κανέλας, του γαρύφαλλου και της βανίλιας. Τα παραπάνω μυρωδικά μπορούν, επιστημονικά αποδεδειγμένα, να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση πολυμορφικών διαταραχών του οργανισμού όπως ο διαβήτης, η επιρρέπεια στις λοιμώξεις, το οξειδωτικό στρες κ.α.

Όσον αφορά τη θερμιδική του αξία, το σαλέπι χωρίς τη προσθήκη κάποιου γλυκαντικού (ζάχαρη, μέλι) έχει μόνο 15 θερμίδες ανά μερίδα, ενώ με τη προσθήκη φτάνει τις 30 θερμίδες ανά μερίδα.

Το σαλέπι Ιωαννίνων είναι το αυθεντικό είδος σαλεπιού στη χώρα μας και θεωρείται μία από τις καλύτερες ποικιλίες.

Εφόσον έχει μακρά παράδοση ως ρόφημα στην Ελλάδα και οι πλανόδιοι πωλητές είναι πλέον δυσεύρετοι, μπορούμε πολύ εύκολα να παρασκευάσουμε σαλέπι στο σπίτι μας!